Blog (deel 2) Sociaal Domein: De 80-20 regel
Onlangs vertelde mijn collega Sanne over ons concept om het sociaal domein als een boom te zien. Het sociaal domein transformeert net zoals een boom door het jaar heen en is ook continue in ontwikkeling. Ik neem jullie mee in onze 80-20 regel: werken vanuit de 7 kernpunten versus inhoudelijke kennis.
Blog ook te beluisteren via de podcast:
Integraal werken: maatwerk leveren
Na 2015 kregen gemeenten en zorginstellingen meer taken en bevoegdheden in het sociaal domein en moest er lokaal gewerkt worden. In bijna alle beleidsplannen staat dat elke medewerker van het sociaal-maatschappelijk domein de eerste intake van een burger moet kunnen doen. Hierbij wordt er ‘breed’ gekeken: de medewerker werkt samen met collega’s van andere domeinen en op die manier wordt er integraal gewerkt. Zo kan er zoveel mogelijk maatwerk geleverd worden.
Letterlijk betekent integraal werken dat er samenhang is in de aanpak tussen verschillende elementen. Dit betekent in de praktijk dat er niet alleen binnen de gemeente wordt samengewerkt, maar ook buiten de gemeente. Hierbij valt te denken aan een samenwerking met partners zoals woningcorporaties en zorginstellingen.
De uitgangspunten integraal werken, maatwerk leveren en ‘1 gezin, 1 plan, 1 regisseur’ moeten ervoor zorgen dat iedereen mee kan doen in de samenleving. De burger wordt beter bediend en er wordt echt geluisterd. Doordat er gewerkt wordt vanuit de basisprincipes wordt de maatschappelijke ondersteuning ook effectiever. Er wordt ingezet op preventie, omdat we er in een vroeg stadium bij zijn.
Integraal werken; hoe dan!?
Expertisecentrum Plato is werkzaam binnen het sociaal domein. Ook als consultant, coördinator, onderzoeker, beleidsmedewerker of Wmo-consulent horen wij regelmatig dat we integraal moeten werken. Mooi gezegd, maar ook wij ondervinden dat dat lastig kan zijn in de uitvoering. Hoe ga je er dan voor zorgen dat dit wél lukt?
Doordat wij al jaren niet alleen werkzaam zijn IN het sociaal domein, maar ook werken AAN teams vallen ons grofweg twee eigenschappen op die teams en/of afdelingen in het sociaal domein kunnen maken of breken: de mate van inhoudelijke kennis en de mate van werken vanuit de kernpunten.
Zoals Sanne in de eerste blog aangaf vergelijken wij inhoudelijke kennis met de bast van een boom, een noodzakelijk onderdeel. Maar hoe breed deze boom is en hoeveel zijtakken deze boom heeft, dat is afhankelijk van andere factoren. Voor succes is 20% afkomstig van inhoudelijke kennis om überhaupt het werk te kunnen uitvoeren en 80% komt vanuit o.a. houding, communiceren, gedrag, talentontwikkeling en samenwerken. Om daadwerkelijk op die manier te werken is er een andere manier van denken en focus nodig. Dit kost tijd. Wellicht kan ik het toelichten met onderstaand voorbeeld.
Voorbeeldcase: waarom 80-20?
Als Wmo-consulent moet je op de hoogte zijn van de wet- en regelgeving, waardoor je bijvoorbeeld een traplift kan indiceren. Wil je een goede jeugdconsulent zijn, dan is kennis over opvoedproblematiek nodig. Hetzelfde geldt voor de beleidsmedewerker, kennis over het bestuur van de gemeente is hierbij essentieel. Dit is allemaal inhoudelijke kennis: de stam van de boom (20%).
De consulent moet nu niet alleen een traplift indiceren, maar wordt er ook gevraagd om breed te kijken en samen te werken met collega’s van Jeugd en Participatie. Daarnaast wordt verwacht dat je contact legt met collega’s van de betrokken woningcorporatie, de zorginstellingen en het maatschappelijk werk. Werken vanuit het perspectief van de inwoner, want deze heeft niet alleen een traplift nodig, maar is ook vereenzaamd omdat zijn kinderen ver weg wonen. Hij is met pensioen en leeft in een kleine wereld. Daarnaast wil hij graag wat vrijwilligerswerk doen, maar weet niet hoe dit aan te pakken doordat hij geen computer heeft en niet weet hoe een smartphone werkt.
Wat nu? Wat is er allemaal voor nodig om deze man te helpen? Hoe kom ik aan de informatie en wie heb ik daarvoor nodig? Dit noemen wij de takken en het blad van de boom (80%). Lastige vragen om te beantwoorden, maar antwoorden die wel verwacht worden van medewerkers binnen het sociaal-maatschappelijk domein!
Hoe werk je vanuit de kern (80%)?
Het gaat er dus om dat je niet alleen werkt binnen je team van Wmo-collega’s, maar dat je ook effectief kan communiceren en afstemmen met andere afdelingen en organisaties. Wat is hier voor nodig?
Zelf verantwoordelijkheid nemen en op deze manier persoonlijk leiderschap tonen is één, maar daarnaast moet je ook goed de rollen verdelen en doorpakken door besluiten te nemen waar alle betrokkenen zich in kunnen vinden. Eén van de grootste frustraties van burgers, is dat zij telkens hetzelfde verhaal moeten uitleggen aan andere hulpverleners. Samenwerken binnen en buiten het team kan daar al veel in helpen. Maar dan zijn we er nog niet. Aandacht voor lerend vermogen en talentontwikkeling is ja zo belangrijk. In hoeverre is er ruimte om (zij)takken te laten groeien? Als deze ontbreken kan iedereen het hebben over afstemming en leiderschap maar dan verandert er niets.
Is er aandacht voor al deze punten, dan spreken we over werken vanuit de kernpunten. Bij Expertisecentrum Plato geloven wij dat dit voor 80% een team kan doen excelleren of niet.
