Gedrag en drijfveren in coronatijd

Zoals we allemaal hebben gemerkt heeft de coronacrisis ons leven in zekere mate beïnvloedt. De anderhalve meter-samenleving is in volle gang, we werken zoveel mogelijk thuis en onze contacten met anderen vinden veelal online plaats. Van ieder van ons vraagt dit wendbaarheid en flexibiliteit. Waarom heeft de één meer last van de verandering dan de ander? In dit artikel kijken we met een DISCOVER-bril naar de huidige crisissituatie.

Gedrag

Voor iedere gedragsstijl valt er iets te zeggen over een andere manier van leven die we momenteel aanhouden. Wat opvalt is dat de meeste energie lekt bij mensen die extravert zijn. Extraverte mensen zullen het gevoel hebben dat ze zich minder hebben kunnen uiten de afgelopen maanden. Online is het toch lastig om enthousiast over te komen en een krachtig statement overbrengen is lastiger van achter een computerscherm wanneer spelende kinderen op de achtergrond te horen zijn. De mensen met een hoge Interactie gedragsstijl hebben waarschijnlijk het meest last van de coronacrises; ze krijgen energie van interactie met mensen. De manier waarop we communiceren en elkaar ontmoeten is veranderd. Mensen met een hoge Interactie gedragsstijl missen het vele contact wat ze hadden en kunnen niet wachten om al hun collega’s weer fysiek te ontmoeten op kantoor. De mensen met een hoge Dominantie gedragsstijl storen zich aan het slome opstarten van de videobelsessie en vinden het frustrerend dat de crisis zo lang duurt. Anderzijds is het mogelijk nieuwe problemen op te lossen en om meer werk te verzetten thuis. Het gesprek over het weekend met collega’s aan de lunchtafel is even niet mogelijk en hierdoor verschuift de relatiegerichte aanpak voor een taakgerichte aanpak die meer passend is bij een persoon met een hoge Dominantie gedragsstijl.

Voor de introverte mensen is het beter behapbaar dat de crisis het contact met anderen heeft veranderd. Er is ruimte gekomen om in je eigen, zelf ingerichte, omgeving en op je eigen tempo je werk thuis te doen. Dit is fijn voor mensen met een hoge Stabiliteit gedragsstijl onder ons. Er is meer ruimte om in rust de werkzaamheden te verrichten. De mensen met een hoge Conformiteit gedragsstijl hebben het vooral lastig gehad met het ontbreken van structuur in de eerste weken na de intelligente lockdown. Patronen moesten losgelaten worden en dit heeft voor stres gezorgd. Structuren komen nu steeds meer terug omdat er steeds meer duidelijkheid ontstaat.

Drijfveren

De drijfveren die mogelijk het meest moeite hebben (gehad) met de coronacrisis zijn de individualistische drijfveer, de traditionele drijfveer en de politieke drijfveer. De beperkingen die zijn opgelegd door de overheid hebben ervoor gezorgd dat we gelimiteerd zijn in wat we wel en niet mogen. De mensen met een individualistische drijfveer kunnen hier moeite mee hebben gehad omdat ze graag dingen doen op hun eigen manier. Wanneer ze horen dat ze niet het terras op mogen met vrienden of vriendinnen of niet naar de kapper mogen wanneer zij dat willen, schieten de mensen met deze drijfveer sneller in de weerstand. Mensen met een traditionele drijfveer konden hun patronen niet naleven. Het paasontbijt met familie mocht voor het eerst in jaren niet doorgaan, onze weekboodschappen moesten alleen worden gedaan en een bezoek aan oma in het verzorgingstehuis kon opeens ook niet meer. Mensen met een politieke drijfveer zijn wellicht wat minder uitgedaagd de afgelopen tijd en zijn naar andere opties gaan kijken om status en controle te vergaren.

Daarnaast zijn er enkele drijfveren die soms voor mensen energie kostten en de andere keer mensen juist extra energie gaf. Zo werd bijvoorbeeld het helpen van mensen lastig voor mensen met een sociale drijfveer omdat we door het virus anderen minder goed konden of mochten helpen. Aan de andere kant zag je juist mensen met een sociale drijfveer creatiever worden. Hoe kun je anderen helpen zonder dicht in de buurt te komen? Allerlei creatieve manieren werden er gevonden door met schermen te werken en boodschappen voor de oudere buurvrouw te doen. Voor de mensen met een esthetische drijfveer heeft de coronacrises er vooral voor gezorgd dat thuiswerken een uitdaging of een opluchting was. Waar thuiswerken voor de één de werk/privé-balans in disbalans kan brengen, kan het voor de ander zorgen voor meer balans. Mensen met een esthetische drijfveer konden hun werkruimte naar wens inrichten waardoor het werken als prettiger wordt ervaren.

Voor een aantal drijfveren ontstonden er de afgelopen maanden juist kansen door het virus. De economische drijfveer werd misschien zelfs geprikkeld omdat we efficiënter zijn gaan werken om alle processen alsnog goed te laten verlopen. Daarnaast werden mensen met een intellectuele drijfveer wellicht geprikkeld om nog gedetailleerder te zijn omdat hier ruimte voor ontstond.

In deze bijzondere periode is het vooral van belang dat we met elkaar in gesprek blijven en dat we begrip blijven tonen voor elkaars situatie en daarbij hun energie en drijfveren.

Betere beslissingen vóór, tijdens en ná een crisis

Een crisis is een noodsituatie waarbij het functioneren van een stelsel ernstig verstoord raakt. Het woord ‘crisis’ heeft in de dagelijkse spraak een negatieve lading. Van oorsprong is de term echter neutraal met betekenissen als scheiden, schiften, onderscheiden, beslissen, beslechten, richten en oordelen. Een crisis is een ‘moment van de waarheid’ waarop een beslissing moet worden genomen die van grote invloed is op de toekomst.

Hoe de toekomst voor jouw organisatie eruitziet, is mede afhankelijk van hoe je ervoor stond vóór de (corona)crisis (vroegere beslissingen), wat je op dit moment doet (actuele beslissingen) en wat je in de nabije toekomst nog gaat doen (toekomstige beslissingen).